ეწვიეთ ჩვენი ფეისბუქის გვერდს
|
|
კლინიკა "მედიმედ"- ში გაიხსნა
|
2025წ, 22 იანვარი 16:43
 
|
მელანომის პროფილაქტიკის, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის ცენტრი
ცენტრის ხელმძღვანელია პროფ. ი. ნადირაძე - საქართველოს ონკოდერმატოლოგიის სკოლის დამფუძნებელი, ამ სფეროში 40 წელზე მეტი გამოცდილებით.
ჩვენი ცენტრი იყენებს მელანომის დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის უახლეს მიდგომას.
მკურნალობის ტაქტიკის შერჩევა უახლეს საერთაშორისო კლინიკურ გაიდლაინებზე დაყრდნობით.
გადაამოწმეთ თქვენი კანი დღეს - ადრეული აღმოჩენა გადაარჩენს თქვენს სიცოცხლეს!
მელანომა: რა უნდა ვიცოდეთ მის შესახებ
მელანომა არის ავთვისებიანი სიმსივნე მეტასტაზირების მაღალი რისკით, რომელიც ვითარდება მელანოციტებიდან.
მელანოციტები წარმოქმნიან პიგმენტ მელანინს, რომელიც პასუხისმგებელია კანის, თვალების და თმის ფერზე. როდესაც მელანოციტები ზიანდება, ახალი უჯრედები შეიძლება უკონტროლოდ გაიზარდოს და სიმსივნედ გადაიქცეს. ევროკავშირის ქვეყნებში მელანომა ავთვისებიან სიმსივნეებს შორის გავრცელების სიხშირით მეექვსე ადგილზეა.
ძირითადი ფაქტები:
- მელანომა კანის ავთვისებიანი სიმსივნეების შემთხვევების 1%-ს შეადგენს, მაგრამ სიკვდილიანობით პირველ ადგილზეა
- ადრეული გამოვლენის შემთხვევაში სიცოცხლის 5-წლიანი ხანგრძლივობა აღწევს 99%
- გასულ ათწლეულში (2014 - 2024 წწ.) 32 პროცენტით გაიზარდა ინვაზიური მელანომის ახალი შემთხვევების რიცხვი
- მელანომების აბსოლუტური უმრავლესობა გამოწვეულია მზის ინსოლაციით. მაგალითად, ერთ-ერთმა ბრიტანულმა კვლევამ აჩვენა, რომ მელანომების დაახლოებით 86 % გამოწვეულია მზის ულტრაიისფერი (UV) გამოსხივებით
- ულტრაიისფერი (UV) სათრიმლავი მოწყობილობები (სოლარიუმები) აშშ-ს FDA-ს გადაწყვეტილებით გადაკლასიფიცირდა I კლასიდან (დაბალი რისკის) II კლასის მოწყობილობებზე (ზომიერი და მაღალი რისკის)
- პირები, რომლებიც წარსულში სარგებლობდნენ სოლარიუმით, 6-ჯერ უფრო ხშირად ავადდებიან მელანომით 20-30 წლის ასაკში, შედარებით მათთან, რომლებსაც არასდროს გამოუყენებია სოლარიუმი. ამ უკანასკნელით სარგებლობა ნებისმიერ ასაკში საგრძნობლად ზრდის მელანომის განვითარების რისკს
ABCDE-ს მეთოდი კანის მელანომის დაადგენაში ადრეულ სტადიაზე:
მელანომის სიხშირე სხეულის სხვადასხვა უბნის და პაციენტის სქესის მიხედვით:
ნაკლებად ვიზუალიზებადი ან ფარული მელანომა
მელანომა ასევე შეიძლება განვითარდეს სხეულის იმ ადგილებზე, სადაც მზის ზემოქმედება მცირეა ან საერთოდ არ არის. კერძოდ, თითებს შორის სივრცეებზე , ხელისგულებზე, ტერფის ძირებზე, სკალპზე და სასქესო ორგანოებზე. მათ ზოგჯერ მოიხსენიებენ, როგორც ფარულ მელანომას, რადგან ისინი წარმოიქმნება ისეთ ადგილებში, სადაც ადამიანების უმეტესობა არ ფიქრობს შემოწმებაზე. როდესაც მელანომა ჩნდება ყავისფერი ან შავი კანის მქონე ადამიანებში, უფრო სავარაუდოა, რომ ის წარმოიქმნა ფარულ ადგილას.
მელანომის აღნიშნული ფორმები შეიძლება განლაგდეს:
- ლორწოვან გარსზე (ცხვირი, პირის ღრუ, საყლაპავი, ანუსი, საშარდე გზები და საშო)
- თვალის მელანომა ყველაზე ხშირად ვითარდება უვეაში (85-90% შემთხვევებში), სადაც უხშირესი ლოკალიზაციაა ქორიოიდი (~80%), შემდეგ ცილიარული სხეული (5-10%) და ფერადი გარსი (3-5%). კონიუნქტივის მელანომა შეადგენს 5-10%-ს, ხოლო იშვიათი ლოკალიზაციებია ქუთუთო და ორბიტა.
- აკრალურ-ლენტიგინოზური მელანომა ამ სიმსივნის იშვიათი ფორმაა, რომელიც შეიძლება განვითარდეს ფრჩხილის ქვეშ, ასევე ხელის გულებზე ან ფეხის ძირებზე. აკრალურ-ლენტიგინოზური მელანომა არის ძალიან მუქი, ბრტყელი და აქვს უსწორმასწორო საზღვრები. ის უფრო ხშირია აზიური წარმოშობის ადამიანებში და ყავისფერი ან შავი კანის მქონე პირებში.
თუ ხართ მაღალი რისკის პაციენტი?
- ხართ თუ არა ღია კანის მქონე ტიპი, რომელიც მგრძნობიარედ რეაგირებს მზის სხივებზე?
- გაქვთ თუ არა ხალების განსაკუთრებით დიდი რაოდენობა?
- გაქვთ თუ არა დიდი თანდაყოლილი ხალები?
- გაქვთ თუ არა ატიპიური ხალები ან ხალები, რომლებიც ცოტა ხნის წინ შეიცვალა?
- მიგიღიათ თუ არა მზის დამწვრობა ბავშვობაში ან მოზარდ ასაკში?
- გაქვთ თუ არა დამძიმებული მემკვიდრეობა ონკოლოგიური თვალსაზრისით?
- გაქვთ თუ არა რეგულარული კონტაქტი მზის ძლიერ გამოსხივებასთან?
როდის უნდა გამოვიჩინოთ სიფრთხილე?
- ახლად განვითარებული ხალების შემთხვევაში
- ხალების პიგმენტური ცვლილებების დროს
- ხალების ზომების ცვლილებებისას
- ხალების მიმდებარე არეში ცვლილებების არსებობისას: სიწითლე, დეპიგმენტაცია, გამონაყარი
- უჩვეულო შეგრძნებები, მაგ. ქავილი, წვა, უცხო სხეულის შეგრძნების გაჩენა
- პიგმენტური წარმონაქმნიდან სისხლდენის დროს
